17 Şub ENGELLİLERİN OY HAKKI KONUSUNDA BASIN AÇIKLAMASI
Değerli Basın Mensupları,
Ülkemizde 10 milyon dolayında engelli yurttaş yaşamaktadır. Bu yurttaşların yaklaşık 7 buçuk milyonu oy kullanma hakkına sahiptir. Oy kullanma hakkına sahip toplam yurttaşların yüzde onikisine takabül eden bu rakam, milli iradenin oluşumu bakımından önemlidir. Bu iradenin sakatlanarak sandığa yansıması, milli iradeyi de sakatlamaktadır.
Ülkemizde onlarca yıllardan beri olan da budur. Birkaç yılda bir önümüze gelen seçim sandığına, engellilerin oyu kırılarak ve sakatlanarak yansımaktadır. Zira seçim mekanlarına ve sandıklarına erişim koşulları yeterince oluşturulmamış, görme engellilerin tek başına ve gizli oy hakkı sağlanamamıştır.
298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un;
74. maddesinde ‘‘ …. Sandıkların konulacağı yerlerin belirlenmesinde seçmenin oyunu kolaylıkla, serbestçe ve gizli şekilde verebilmesi gözetilir. Engelli seçmenlerin oylarını rahatlıkla kullanabilmeleri için gerekli tedbirler alınır.” denilmektedir.
Peki, bu tedbirler alınmış mıdır?
YSK Başkanlığının verdiği bilgiye göre Ülkemizde 55 bin sandık alanı bulunmaktadır. YSK bu sandık alanlarının 46 binini incelemiş ve 19 bininin engellilerin erişimine uygun olmadığı kanatına ulaşmıştır. İncelenemeyen 9 bin sandıkla birlikte erişime uygun olmayan veya uygun olup olmadığı belli olmayan 28 bin sandık alanı bulunmaktadır. Bu sandık alanlarının ivedilikle engellilerin erişimine uygun hale getirilmesi gerekmektedir. Buradan Milli Eğitim Bakanlığına çağrı yapıyoruz. 16 Nisan da yapılacak referanduma kadar 28 bin sandık alanı olan okulu ivedilikle gözden geçiriniz ve engellilerin erişimine uygun hale getiriniz. Böyle bir uygulama sadece seçim için değil, engelli öğrencilerimizin okul mekanlarına erişimi için de zorunludur. Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesine göre bütün mekanların engellilerin erişimine uygun hale getirilmesi devletin yükümlülüğüdür.
Yüksek Seçim Kurulu web sitesinin görme engellilerin erişimine uygun hale getirilmiş olduğunu memnuniyetle tespit ediyoruz. Yıllardan beri Konfederasyonumuz, bağlı federasyon ve dernekler ile Engelsiz Erişim Derneği ve Eğitimde Görme Engelliler Derneğinin uyarılarını göz önünde bulundurarak web sitesini yeniden yapılandıran Yüksek Seçim Kuruluna teşekkür ediyoruz.
Seçimlerde esas olan kişilerin gerçek iradesinin bozulmadan sandığa yansımasıdır. Bu ancak bağımsız, gizli ve güvenli oy hakkının kesin bir biçimde güvence altına alınmasıyla mümkündür. Ülkemizde bu sağlanabilmiş değildir. Milyonlarca engelli seçmen başkalarının yardımıyla oy kullanmak zorunda kalmaktadır. Bu da engelli seçmen iradesine ve dolayısıyla seçimlere gölge düşürmektedir.
Demokrasilerde oy, seçmenin namusu ve en önemli kozudur. Bu kadar önemli olan oyun gerçek iradeye uygun olarak kullanılması, demokrasinin temelini oluşturmaktadır. 7 buçuk milyon seçmenin oyunun sandığa, iradesine uygun olarak yansıyıp yansımadığı şaibeli olduğuna göre Türkiye’de yapılan seçimler de şaibeli seçimler konumuna gelmektedir.
Bu nedenle hükümete çağrı yapıyoruz. İvedilikle gerekli yasal değişiklikleri yaparak engellilerin bağımsız, gizli ve güvenli oy hakkını sağlayacak önlemleri alınız. Bu sizin anayasal yükümlülüğünüz olduğu kadar uluslararası sözleşmelerden ve özellikle Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesinden kaynaklanan bir yükümlülüğünüzdür. Bu önemler alınarak engellilerin bağımsız, gizli ve güvenli oy hakkı güvenceye kavuşturulmadıkça engelliler en önemli yurttaşlık görevlerini yerine getiremeyecekler; seçimler şaibeli olmaya devam edecektir.
Av. Turhan İÇLİ
Engelliler Konfederasyonu Başkanı
No Comments